REPORTAGE Parijs – Jean
Paul Gaultier verraste vorige week vriend en vijand met een video op
Instagram: hij zou afscheid nemen van de catwalk met een laatste coutureshow.
In 2014 had de intussen 67-jarige ontwerper al een eind gezet achter zijn
pret-à-porter collecties. Hij bleef twee maal ‘s jaars een couturecollectie
showen in zijn Parijse hoofdkwartier, een voormalig theater. Nu stopt hij
dus ook met zijn couturelijn.
Jean Paul Gaultier schreef gisteren modegeschiedenis met zijn afscheid
van de catwalk: een laatste, anderhalf uur lange coutureshow voor een bij
momenten hysterisch publiek. Gaultier stopt met zijn collecties. Maar, liet
hij gisteren weten, het mooiste moet nog komen.
De show kreeg de vorm van een anderhalf uur durend megaspektakel in het
19de eeuwse Théâtre du Chatelet, dat 2.010 zitjes telt.
In het openingstafereel stapte een model uit een doodskist, terwijl Boy
George een liedje zong. Maar de begrafenis was tegelijk ook een feest. Meer
dan zijn afscheid vierde Gaultier, altijd een vrolijke hans, zijn
vijftigste verjaardag in de mode.
Gaultier begon zijn merk in 1976, na jobs bij Pierre Cardin, Jacques
Esterel en Jean Patou. Hij behoorde met Claude Montana en Thierry Mugler
tot een nieuwe, frisse lichting onafhankelijke ontwerpers in Parijs. Samen
baanden ze de weg voor achtereenvolgens de Japanse avantgarde (met name
Yohji Yamamoto en Comme des Garçons) en de Belgen (te beginnen met Martin
Margiela, die zijn carrière begon bij Gaultier). Gaultier symboliseerde het
nieuwe Frankrijk van 1981, toen het land onder impuls van François
Mitterrand en zijn modeminnende cultuurminister Jack Lang een cultuurschok
kreeg toegediend.
Hij werd zonder veel moeite het favoriete enfant terrible van de Parijse
mode. Hij stopte mannen in rokken (vanaf 1985, een jaar na de lancering van
zijn herenlijn), dweepte met kitsch en Madonna (die hij nog altijd
regelmatig kleedt) en gooide met zijn mode een brug tussen de populaire
Franse cultuur (bérets en baguettes) en het multiculturele,
anti-racistische Touche pas à mon pote-credo van de vroege eighties.
De tragedie van Gaultier was dat hij vervolgens twintig jaar en langer
dat etiket van kwajongen van de Franse mode bleef dragen. En dat hij,
vanuit creatief oogpunt, nooit echt evolueerde. Ook niet toen hij, tussen
2003 en 2010, de vrouwencollecties van Hermès ontwierp. Gaultier bleef
nochtans altijd populair, zeker bij het brede publiek. Hij was net zo goed
een showman als een ontwerper.
In 1991 lanceerde Gaultier met succes een parfum- en beautylijn, en in
1997 opende hij zijn couturehuis, met een atelier met 25 naaisters. Naar
eigen zeggen kon hij rekenen op een tachtigtal vaste klanten, wat in de
couture een mooi aantal is.
Maar uiteindelijk is couture toch vooral een marketinginstrument dat de
goedkopere producten van een merk een prestigieuzer aura moet geven.
Gaultiers belangrijkste bron van inkomsten zijn de parfums, waaronder de in
conservenblik verpakte Classique en Le Mâle.
Het bedrijf is in handen van een beautygigant, de Spaanse groep Puig.
Die is ook eigenaar van de modemerken Dries Van Noten, Paco Rabanne, Nina
Ricci en Carolina Herrera, en parfumlabels als L’Artisan Parfumeur en
Penhaligon’s.
In het Théâtre du Chatelet kregen de parfums gisterenavond een
prominente plek in glazen vitrines in de foyers van het gebouw.
De show was even oubollig als exuberant, een throwback naar de jaren
tachtig, toen de Franse mode de wereld domineerde en diezelfde wereld
zorgelozer leek.
Er waren gastrollen voor Mylène Farmer, Amanda Lear, Béatrice Dalle,
Dita Von Teese en Miss France. Coca Rocha, Karlie Kloss en Gigi Hadid
liepen mee. Catherine Ringer van les Rita Mitsouko zong een liedje,
begeleid door accordeon.
De tekst gaat verder onder de foto
Er was een jurk in de kleuren van de Franse vlag en een mannelijk model
droeg een haan op zijn schouder. Die passage kreeg de titel Show me your
coq (coq is Frans voor haan; Gaultier hield altijd van flauwe
woordspelingen).
De 250 looks verwezen naar de greatest hits van Gaultier (marinestrepen,
korsetten, androgynie, tattoos, seks). Maar ze voegden er tegelijk ook iets
aan toe. “Ik vind dat de mode moet veranderen,” schreef de ontwerper in een
communiqué. “Er zijn te veel kleren en te veel kleren die nergens voor
dienen. Gooi ze niet weg, recycleer ze! Een mooi kledingstuk is een
kledingstuk dat leeft.”
Hij preciseerde dat zijn moeder rokken maakte van de versleten broeken
van zijn vader. “Zo heb ik geleerd dat je opnieuw van een kledingstuk kunt
gaan houden door het te recycleren en dat is wat ik sinds mijn eerste show
heb gedaan, met jeans in het bijzonder.”
“Ik heb alle lades geopend, mijn oude collecties gerecupereerd, alles
wat ik door de jaren heen op rommelmarkten heb gevonden of tijdens mijn
reizen, en ik heb er confetti van gemaakt. Ik heb mijn archieven gebruikt
als materie.”
Na een uur verdween de wand achter het podium en kreeg het publiek een
kijk achter de coulissen, waar tientallen medewerkers en vrienden van het
huis verzameld hadden. Terwijl Boy George Church Of The Poisoned Mind zong,
kreeg Frankrijks favoriete enfant terrible een staande ovatie. Die was
dubbel en dik verdiend.
De tekst gaat verder onder de foto
Staande ovatie voor het adieu van Jean Paul Gaultier
Gaultier was zowat de last man standing van zijn generatie. Christian
Lacroix, Thierry Mugler, Jean-Charles de Castelbajac en Claude Montana zijn
hun eigen labels kwijt. Nu is alleen Agnès b nog actief. De 78-jarige
ontwerpster blijft showen tijdens de Parijse modeweek. Volgende maand opent
ze haar eigen museum in Parijs.
Bij zijn afscheid van de prêt-à-porter in 2004 zei Gaultier dat hij
“bepaalde samenwerkingen” wilde aangaan — hotelinterieurs, projecten met
andere merken. “Dit is een nieuw begin,” schreef hij toen in een brief. “Ik
zal opnieuw creatief kunnen zijn, me uitdrukken, voluit, zonder
beperkingen.”
Sindsdien scoorde Gaultier twee hits: de tentoonstelling The Fashion
World Of Jean Paul Gaultier: From the Sidewalk to the Catwalk, die
debuteerde in het Museum of Fine Arts van Montreal in 2011 en sindsdien
gezien werd door twee miljoen mensen in twaalf steden, en de
autobiografische cabaretvoorstelling Fashion Freak Show, die in oktober
2018 voor het eerst te zien was in het Folies Bergères theater in
Parijs.
Ook waren er een aantal samenwerkingen met andere merken, vooral
convenience stores zoals Target (in de Verenigde Staten), Bosideng (in
China), OVS (in Italië) en Seven and I (het Japanse moederhuis van de keten
van convenience stores 7 Eleven).
In zijn videoboodschap aan de mensheid stelde Gaultier zijn fans gerust:
“Gaultier Paris blijft bestaan.” Onder welke vorm, is maar de vraag. De
ontwerper broedt naar eigen zeggen op een nieuw, vooralsnog geheim project.
Intussen draait de parfumbusiness op volle toeren en reist Fashion Freak
Show binnenkort naar Rusland.
“Het beste moet nog komen,” besloot Gaultier.
Foto’s: Jean Paul Gaultier Couture SS20, credit
Catwalkpictures
Bron: Fashion United
