New York – "Ik maak een rouwproces door. Ik rouw om hoe ik de dingen
deed en de werkwijze die ik kende." Dat zei Marc Jacobs tegen Edward
Enninful tijdens de eerste aflevering van de Vogue Global
Conversations eerder deze week. In een suite in het Mercer Hotel in
Manhattan gaf de bekende Amerikaanse modeontwerper toe dat de toekomst hem
angstig maakt. Hoewel het verleden volgens Jacobs zeker niet zaligmakend
is, zei hij moeite te hebben om zich in het heden verbonden te voelen.
"Het heden biedt mij te weinig creative input,” vervolgde Jacobs. “Ik
werk in een team. Deze periode van sociale eenzaamheid voelt als een
vreselijke aflevering van ‘Black Mirror’ (Britse SF serie, red.)." Creatie
staat stil binnen zijn bedrijf. Marc Jacobs ontwerpt momenteel geen nieuwe
collecties, omdat hij daarvoor afhankelijk is van de onderlinge dynamiek
met zijn medewerkers en Italiaanse leveranciers. De meest actieve
medewerkers van het bedrijf Marc Jacobs zijn nu de mensen die online
bestellingen verwerken.
Of er een voorjaarscollectie 2021 zal komen is voor Marc Jacobs ongewis.
Normaal gesproken zou hij rond deze tijd volop in de onderzoeks- en
ontwikkelingsfase zitten van de creatieve cyclus voor het volgende seizoen.
Maar nu staat alles stil. Ook de productie van de aankomende
najaarscollectie die eerder dit jaar in Parijs werd getoond, is nog niet
gestart. Het gros van de stoffen moest uit Italië komen en omdat de
productie daar al vroeg werd stilgelegd, heeft geen inkoper de collectie
kunnen zien, is er geen meter stof besteld en de productie niet
begonnen.
"Hoewel lovend ontvangen, hebben we niet kunnen varen op die golf van
energie na de eerste presentatie. Alles kwam stil te liggen. Wanneer we
verder kunnen, ik weet het niet", zei Jacobs. "Ik denk dat niemand het
antwoord weet."
De woorden van Marc Jacobs zijn illustratief voor de onzekerheid die
momenteel in de modebranche heerst en toch kwam tijdens hetzelfde evenement
een andere ontwerper aan het woord die wel een antwoord had. Bij de Britse
ontwerpster Stella McCartney ligt de boel niet stil. Zij zei: "Het oude
normaal, was volgens mij niet echt normaal." De duurzame beginselen waarop
haar merk is gebouwd en die van Stella McCartney de belangrijkste activiste
voor verandering binnen de luxe mode sector hebben gemaakt, hebben er ook
toe geleid dat zij standaard drie jaar vooruit werkt. Zo lang duurde het
bijvoorbeeld om milieuvriendelijke viscose te ontwikkelen, een stof die nu
een belangrijke pijler van de collectie is.
Covid-19 kan Stella McCartney's bedrijf niks maken
Beeldbellend vanuit haar huis op het Engelse platteland, klonk McCartney
een stuk minder treurig dan Jacobs toen ze vertelde over de lente die ze
overal om zich heen ziet en voelt. “Ik ben mijn hele leven al duurzaam
bezig, in ieder geval mijn hele zakelijke leven. Je moet vooruit denken,"
zegt ze, "behandel de planeet, zoals je ook zelf behandeld wilt worden."
De pro-actieve aanpak en de onverstoorbaarheid van Stella McCartney doet
denken aan het Britse oorlogs initiatief ’Make do and mend’,
bedoeld om voorzichtigheid en zuinigheid aan te sporen in een periode van
schaarste en rantsoen. McCartney's doortastendheid vormt een schril
contrast met Jacobs' totale verlamming. Maar Stella McCartney, die erkent
dat zij disruptie omarmt, vreest ook dat er post-Covid-19 een zekere dwang
zal zijn om weer terug te keren naar hoe het vroeger was. "De mens is een
gewoontedier en ik ben bang dat het verlangen naar routine, naar wat bekend
is, zal herleven. Hoe schadelijk ook.”
De mode komt sterker uit wereldwijde crises
Door de lange geschiedenis van de mode hebben allerlei crises
fundamentele veranderingen bewerkstelligd. Na de Tweede Wereldoorlog
veranderde het modebeeld compleet doordat vrouwen opeens in banen terecht
waren gekomen, waarvoor zij eerder waren uitgesloten en Amerikaanse mode
redacteuren die de couturehuizen van het bezette Parijs niet meer konden
bezoeken, plots aandacht gingen besteden aan de eigen Amerikaanse
modeontwerpers. De beurscrash van 1988 heeft de elitaire glans van de haute
couture doen verbleken, wat leidde tot de opkomst van merklicenties en het
minimalisme.
Hopelijk, wanneer we deze onrust in onze achteruitkijkspiegel bezien,
zullen we het ook als een scheidslijn zien. Dit keer in de zoektocht naar
een meer ethische en compassievolle industrie. Dan zal de beweging onder
leiding van McCartney, veel meer collega's tellen. Dan is Jacobs er eentje
die toevallig op hetzelfde evenement gesproken heeft, maar wiens bedrijf is
gebouwd op modellen die niet meer werken, die vastzitten binnen gevaarlijke
mondiale systemen en die daardoor onbewust hebben bijgedragen aan het
creëren van een uitweg. De twee stemmen van deze twee ontwerpers maken deel
uit van een brede dialoog die op het punt staat zeer luid te worden en die
wordt gevoed door empathie, acceptatie en de bereidheid om opnieuw te
beginnen. Marc Jacobs zei het zo: "Er is een weg omhoog, we moeten hier
doorheen. Er is de schok, de angst, het loslaten van oude ideeën en dan het
in gang zetten van nieuwe ideeën."
Uit McCartney’s woorden klonk meer zekerheid door: "Ik weet dat er een
andere manier is en ik hoop dat anderen dat ook gaan zien."
Moderedacteur Jackie Mallon geeft les aan de faculteit van diverse
modeprogramma’s in New York en is schrijfster van ‘Silk for the Feed Dogs’,
een roman die zich afspeelt in de internationale modeindustrie.
Dit artikel verscheen eerder op FashionUnited.com. Vertaling en
bewerking: Esmerij van Loon.
Foto: Marc Jacobs, AW17, Catwalkpictures
Bron: Fashion United
