Ontwerpers blazen traditionele visserstrui nieuw leven in

0
683


ACHTERGROND

Met haar succesvolle
boeken heeft auteur Stella Ruhe de vergeten visserstrui weer op de
kaart gezet. In veel historische Nederlandse vissersplaatsen zijn breiclubs
opgericht, waar breiliefhebbers samenkomen om de truien uit haar boeken te
maken. De aloude breitraditie is daarmee weer springlevend. Maar dat niet
alleen: er worden ook nieuwe truien ontworpen. De tijdloze eenvoud en
soberheid van de Nederlandse visserstruien spreekt tot de verbeelding.
Hedendaagse ontwerpers blazen de authentieke werktrui nieuw leven in, vaak
met duurzaamheid, recycling of lokale productie als speerpunten.

De tentoonstelling ‘Visserstruien van Stella Ruhe’ in het
Klederdrachtmuseum in Amsterdam
riep bij de redactie de vraag op
of er ook hedendaagse modeontwerpers en -merken zich bezighouden met de
vissertrui. Dat resulteerde in dit artikel.

Eigentijdse variant van Sjaak Hullekes

Zo ontwierp Sjaak Hullekes een eigentijdse variant op de visserstrui,
gebaseerd op zijn Zeeuwse roots. De ontwerper is geboren en getogen in
Zierikzee, een havenstadje op het eiland Schouwen-Duiveland. “Voor mij als
kind was het zo logisch en zichtbaar dat de visserij hier een belangrijke
rol speelde voor de bewoners”, vertelt hij desgevraagd schriftelijk aan
FashionUnited. “Werkkleding heeft als doel om de drager te beschermen of
het werk te verlichten. Het mooie aan de visserstruien is dat deze ook nog
eens vertellen waar je vandaan komt. En dat ze met trots worden gedragen.”
Na enig onderzoek kwam Hullekes erachter dat Zierikzee geen eigen
breipatroon had. Daarom verdiepte hij zich in de patronen van enkele
omliggende dorpen: Arnemuiden, Bruinisse en Brouwershaven. Door met deze
patronen te spelen creëerde hij een eigen ontwerp. “Ik vond het fascinerend
dat sommige patronen zo plat zijn. Met de kennis van nu had ik de patronen
meer op vorm kunnen maken, maar ik vond het rechte en platte juist erg mooi
en versterkend werken.”

Nieuwpoort mocht niet achterblijven

Het oude vestingstadje Nieuwpoort heeft sinds kort ook een
‘traditionele’ visserstrui. Het breipatroon is te koop bij wolwinkel en
werkplaats De Schapekop. Oprichtster Carina van der Ham vertelt desgevraagd
schriftelijk aan FashionUnited: “Mijn meisjesnaam is Schippers. Ik vroeg
mij af: zijn mijn voorvaderen walvisvaarders of vissers geweest? Zijn er
foto’s van Nieuwpoortse vissers met een visserstrui aan?” Stella Ruhe is
zelf ook langs geweest. De zoektocht leverde helaas geen foto’s op. Toen
besloot Van der Ham om zelf een trui te ontwerpen, ter ere van het 35-jarig
jubileum van De Schapekop. “Want wat is er nu leuker dan dat Nieuwpoort ook
een visserstrui heeft, net als zoveel andere plaatsen in Nederland? Er
komen traditionele visserstruipatronen in terug. Denk aan kabels (die
touwen verbeelden) vlaggetjes, visnetten, zandribbels, harpoenen,
touwladders en godsogen, in reliëf gebreid. De wol is afkomstig van onze
eigen shetlandschapen, die net buiten Nieuwpoort in de Alblasserwaardse
polder grazen, en geverfd met indigo.”

Waddentrui van gerecyclede spijkerbroeken

Het jonge kledingmerk Blue Loop Originals lanceerde een collectie
visserstruien van gerecycled denim en lamswol. “Onder de noemer ‘Worn to
reborn’ geven we versleten spijkerbroeken een nieuw leven. De visserstruien
van Stella Ruhe passen hier uitstekend bij”, vertelt Ron van de Wiel,
eigenaar van Blue Loop Originals in WaddenZin. “Een herontdekking van een
stuk cultuurgoed op basis van gerecycled materiaal.” Truien met de
originele motieven van onder andere Texel, Urk en Terschelling zijn te koop
in diverse kledingwinkels op de Wadden. Zelfs de Waddenvereniging
adopteerde de duurzame trui. In het kader van het 50-jarig jubileum goot
Blue Loop Originals de oude visserstrui van Harlingen in een nieuw jasje. De
opbrengsten van deze jubileumtrui komen deels ten goede aan een
vismigratieproject van de Waddenvereniging. Dit project zorgt ervoor dat
vissen via de afsluitdijk weer van de Waddenzee naar het IJsselmeer kunnen
zwemmen. Dat is essentieel voor het behoud van de trekvissen in dit gebied.

Circulaire trui van tweedehands wol en lokaal vlas

Tot slot is ook Ellen Mensink van circulair lifestylemerk Loop.a life
geïnspireerd door het gedachtengoed achter de visserstrui. Een voorbeeld is
de Fryske trui, een samenwerking met ‘social designlab’ It Erfskip. Die is
gemaakt van oude ingezamelde wollen truien in combinatie met lokaal geteeld
vlas. “Door de oude truien op kleur te sorteren hoeft het garen niet
opnieuw geverfd te worden. Water of chemicaliën zijn hierdoor niet nodig in
het productieproces”, vertelt Mensink telefonisch aan FashionUnited. De
Friese ontwerpster Berber Soepboer leverde de inspiratie voor het ontwerp.
Zij deed onderzoek naar de traditionele Friese klederdracht. “De
kruislingse steek verwijst naar de manier vrouwen hun omslagdoeken droegen
én naar de gouden vlasschoven in het oude Friese landschap”, vertelt ze
telefonisch aan FashionUnited. “Dit zie je terug in beide varianten van de
Fryske trui: zowel in het vrouwenvest als subtiel op de mouw van de
herentrui.” Komend najaar lanceert Loop.a life een outdoorcollectie voor
liefhebbers van zeilen, strand en schaatsen. Mensink: “De circulaire
productie zonder waterverbruik sluit goed aan bij deze doelgroep: de
visserstrui van de toekomst.”

Beeldcredits:

Foto 1 en 4a&b: Fryske trui door It Erfskip & Loop.a Life in samenwerking
met Berber Soepboer

Foto 2a en b: Sjaak Hullekes in zijn visserstrui & schets visserstrui Sjaak
Hullekes

Foto 3: Nieuwpoortse visserstrui

Bron: Fashion United