Het keto dieet (ketogeen dieet) is een heel bijzonder
dieet. Het is bedoeld om mee af te vallen maar je eet voor dat doel extreme
hoeveelheden vet. En het bijzondere daaraan is dat dit nog goed werkt ook. In
dit artikel zullen we bekijken wat het keto dieet precies is en hoe het kan dat
je afvalt door het eten van vet.
Hoe ziet het keto dieet eruit?
Normaal gesproken eten we veel koolhydraten en maar
weinig vetten. Bij een keto dieet is dit helemaal andersom. Het aandeel van
vetten is ongeveer 80% en het aandeel koolhydraten nog maar 5%. De overige 15%
zijn eiwitten.
Bij een keto dieet zal je daarom veel voedingsmiddelen eten die hoog in vet
zijn en laag in koolhydraten. Veel vette voedingsmiddelen bevatten tevens eiwitten
waardoor je eigenlijk al automatisch aan voldoende eiwitten komt.
Voedingsmiddelen die op het programma staan voor mensen die het keto dieet
volgen zijn vlees (het liefst vette varianten zoals spek), vette vissoorten,
noten, kaas, volvette zuivel, avocado en oliën en vetten zoals roomboter,
kokosvet en olijfolie.
Hoe werkt het keto dieet?
Bij het ketogeen dieet zijn
vetten de voornaamste energiebron van je lichaam. Normaal gesproken geeft je
lichaam de voorkeur aan koolhydraten voor zijn energie. Koolhydraten zijn
makkelijk af te breken tot glucose waarna ze direct als energie kunnen
fungeren. Pas als de koolhydraten op zijn gaat het lichaam over op het
verbranden van vetten.
Het lichaam kan maar weinig energie opslaan wat afkomstig is van koolhydraten.
Dit doet het lichaam in de vorm van glycogeen wat in de spieren en de lever
wordt opgeslagen. Het nadeel van deze vorm van energie is dat er niet veel van
opgeslagen kan worden. Er is capaciteit voor een voorraad waarmee het lichaam
12 uur vooruit kan. Als deze voorraad op is moet er gegeten worden of worden de
vetreserves aangesproken. Het lichaamsvet zal dan verbrand worden. Het
verbranden van lichaamsvet doen we eigenlijk bijna nooit. De perioden waarin we
langer dan 12 uur niets eten zijn maar schaars omdat we altijd en overal eten
hebben. Het lichaam is dan eigenlijk ook helemaal niet meer gewend om vet te
verbranden en doet het dan ook liever niet. Het is er niet efficiënt in. Als we
echter een paar dagen op vetverbranding lopen dan wordt het lichaam er steeds
efficiënter in en veranderd ons lichaam in een ware vet verbrandmachine. Dit is
wat we met het keto dieet bewerkstelligen; het lichaam dwingen om vetten te
gaan verbranden zodat het hier weer efficiënt in wordt. Dit doen we door geen
(of nauwelijks) koolhydraten meer te eten. Het lichaam moet dan wel vet gaan
verbranden om aan voldoende energie te komen.
Is het keto dieet ongezond?
Met zoveel vetten zou je vermoeden dat het keto dieet wel
erg ongezond moet zijn. Dit is gelukkig niet helemaal zo, al is het niet aan te
raden om langer dan een paar maanden het keto dieet te blijven volgen.
Op de eerste plaats is het belangrijk dat er voor gezonde vetzuren wordt
gekozen bij het keto dieet. Je kunt je voorstellen dat een avocado gezonder is
dan een frikandel. De avocado is een bron van gezonde vetzuren terwijl een
frikandel verzadigd vet bevat wat ook nog eens is bereid in verhitte olie.
Gezonde vetten zitten in noten, zaden, vette vissoorten en oliën zoals kokosvet
en olijfolie. Vette vissoorten zijn een goede bron van omega 3 vetzuren die
goed zijn voor het hart en bloedvaten.
Op de tweede plaats is het een onderzoek wat in de jaren 60 uit zijn verband is
getrokken waarom we zo bang zijn gemaakt voor vetten. In de jaren 60 wilde men
weten wat hart- en vaatziekten veroorzaakt. Als boosdoener had men vetten op
het oog aangezien dikke mensen vaker hart- en vaatziekten hebben. Modernere
onderzoekmethoden hebben echter inmiddels aangetoond dat het juist de diëten
zijn die rijk zijn aan toegevoegde suikers en geraffineerde koolhydraten die
ons dik maken. En een verhoogd risico op hart- en vaatziekten met zich
meebrengen.
Het keto dieet is echter niet zonder gezondheidsrisico’s. Bij het keto dieet
zal er geen plaats zijn voor fruit omdat fruit rijk is aan suikers
(koolhydraten). Ook zal er maar weinig plaats zijn voor granen en is de
hoeveelheid groenten die je mag eten ook beperkt. Dit omdat granen en groenten
koolhydraten bevatten. Er zijn groentesoorten die laag in koolhydraten zijn die
mag je dan ook eten. Ze zijn nodig voor de vezels die ze bevatten. Zonder
groenten en met alleen maar vette voeding zou je anders last krijgen van
verstoppingen.
Doordat je geen fruit en maar weinig granen en groenten eet ligt het risico van
vitamine en mineraaltekorten op de loer. Van veel vitamines en mineralen heb je
voorraden zodat de niet zomaar uitgeput raken maar als je langere tijd het keto
dieet volgt is dit weldegelijk een reëel risico voor de gezondheid. Bij een
tekort aan vitaminen en mineralen kunnen er in eerste instantie allerlei vage
klachten ontstaan. De kunnen na verloop van tijd overgaan in meer serieuze
aandoeningen en zelfs ziekten. Door voldoende groenten te eten tijdens een keto
dieet wordt dit risico nog enigszins beperkt.
Het is overigens normaal dat je je in de eerste dagen van een keto dieet niet
lekker zult voelen. Dit wordt de keto griep genoemd en heeft niets te maken met
tekorten aan vitaminen of mineralen. Tijdens de eerste dagen moet het lichaam
omschakelen van suikerverbranding naar vetverbranding. Dit is het lichaam niet
gewend en zal dan niet zonder slag of stoot gaan. Je kunt dan het gevoel hebben
dat je echt griep hebt met klachten zoals misselijkheid, spijsverteringsproblemen,
slaapproblemen, futloos en honger. Behalve voldoende natrium nemen
(bijvoorbeeld bouillon drinken) en rustig aan doen kan je hier verder weinig
aan doen. Je zal er even doorheen moeten.